Ο φεμινισμός αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα κοινωνικά κινήματα της σύγχρονης εποχής, διεκδικώντας ισότητα μεταξύ των φύλων και την εξάλειψη των διακρίσεων εις βάρος των γυναικών. Αν και έχουν επιτευχθεί σημαντικές κατακτήσεις, εξακολουθούν να υπάρχουν σοβαρά ζητήματα που απασχολούν το φεμινιστικό κίνημα, όπως οι γυναικοκτονίες, η έμφυλη βία και οι πρόσφατες προσπάθειες περιορισμού του δικαιώματος στην άμβλωση.
Η Εξέλιξη του Φεμινισμού στην Ελλάδα και τον Κόσμο
Ο φεμινισμός έχει διανύσει μια μακρά πορεία, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Στις αρχές του 20ού αιώνα, τα κινήματα υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών επικεντρώθηκαν στο δικαίωμα ψήφου, το οποίο στην Ελλάδα κατακτήθηκε το 1952. Οι επόμενες δεκαετίες χαρακτηρίστηκαν από αγώνες για νομική και κοινωνική ισότητα, με σημαντικό σταθμό τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου τη δεκαετία του 1980, που εξάλειψε διατάξεις που υποβάθμιζαν τη θέση της γυναίκας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το φεμινιστικό κίνημα γνώρισε διαδοχικά κύματα. Το πρώτο κύμα επικεντρώθηκε στην ψήφο και τα πολιτικά δικαιώματα, το δεύτερο στη σεξουαλική απελευθέρωση και τα εργασιακά δικαιώματα, ενώ το τρίτο κύμα διεύρυνε τη φεμινιστική ατζέντα, συμπεριλαμβάνοντας θέματα όπως η διαθεματικότητα και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Σήμερα, το τέταρτο κύμα φεμινισμού δίνει έμφαση στην καταπολέμηση της έμφυλης βίας, στη διεκδίκηση ίσης εκπροσώπησης και στην αντιμετώπιση της κουλτούρας του βιασμού.
Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια το κίνημα έχει ενισχυθεί λόγω του ελληνικού #MeToo, το οποίο έφερε στο φως περιστατικά κακοποίησης και σεξουαλικής βίας, καθώς και λόγω της αύξησης των γυναικοκτονιών, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις.
Γυναικοκτονίες: Ένα Σύγχρονο Έγκλημα με Πατριαρχικές Ρίζες
Η γυναικοκτονία, δηλαδή η δολοφονία μιας γυναίκας λόγω του φύλου της, αποτελεί μια από τις πιο ακραίες μορφές έμφυλης βίας. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των γυναικοκτονιών έχει αυξηθεί δραματικά. Οι περισσότερες από αυτές διαπράττονται από συντρόφους ή πρώην συντρόφους των θυμάτων, γεγονός που αποδεικνύει ότι η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα σοβαρό και συστημικό πρόβλημα.
Παρά τις συνεχείς πιέσεις από φεμινιστικές οργανώσεις, η ελληνική νομοθεσία δεν αναγνωρίζει ακόμα τη γυναικοκτονία ως ξεχωριστό ποινικό αδίκημα. Συχνά, τέτοιες δολοφονίες παρουσιάζονται ως "εγκλήματα πάθους", υποβαθμίζοντας τη σημασία της πατριαρχίας ως βασικού παράγοντα που οδηγεί σε αυτά τα εγκλήματα. Σε διεθνές επίπεδο, χώρες όπως η Ισπανία έχουν προχωρήσει σε νομοθετικές ρυθμίσεις που αναγνωρίζουν τη γυναικοκτονία, προσφέροντας ένα μοντέλο που θα μπορούσε να ακολουθήσει και η Ελλάδα.
Η Απαγόρευση των Εκτρώσεων: Ένα Βήμα Πίσω για τα Δικαιώματα των Γυναικών
Ένα άλλο ζήτημα που έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις τα τελευταία χρόνια είναι η προσπάθεια περιορισμού του δικαιώματος στην άμβλωση. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2022 να ανατρέψει τη νομολογία *Roe v. Wade* οδήγησε στην απαγόρευση των αμβλώσεων σε πολλές πολιτείες, στερώντας από εκατομμύρια γυναίκες το δικαίωμα να αποφασίζουν για το σώμα τους.
Στην Ευρώπη, παρόμοιες εξελίξεις σημειώνονται σε χώρες όπως η Πολωνία, όπου οι αμβλώσεις επιτρέπονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι επικίνδυνες, παράνομες διαδικασίες.
Στην Ελλάδα, η άμβλωση είναι νόμιμη από το 1986, αλλά το δικαίωμα αυτό αμφισβητείται όλο και περισσότερο από συντηρητικές φωνές. Η δημόσια ρητορική εναντίον των εκτρώσεων έχει ενταθεί, με ομάδες που προωθούν "κινήματα υπέρ της ζωής" να οργανώνουν εκστρατείες που προσπαθούν να ενοχοποιήσουν τις γυναίκες που προβαίνουν σε αυτή την ιατρική πράξη. Η διατήρηση της ελεύθερης πρόσβασης στην άμβλωση αποτελεί βασικό ζήτημα του σύγχρονου φεμινισμού, καθώς συνδέεται άμεσα με το δικαίωμα των γυναικών να ελέγχουν το σώμα τους και τη ζωή τους.
Ο φεμινισμός σήμερα παραμένει αναγκαίος, καθώς τα δικαιώματα των γυναικών εξακολουθούν να απειλούνται. Στην Ελλάδα και παγκοσμίως, οι γυναικοκτονίες και η έμφυλη βία αναδεικνύουν τη συνεχιζόμενη πατριαρχική καταπίεση, ενώ οι περιορισμοί στις αμβλώσεις δείχνουν ότι ακόμα και θεμελιώδη δικαιώματα μπορούν να ανατραπούν.
Ο αγώνας για ισότητα δεν έχει τελειώσει. Η ενημέρωση, η αλλαγή νοοτροπίας και η πίεση για νομοθετικές μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες για τη δημιουργία μιας κοινωνίας όπου οι γυναίκες θα έχουν πραγματικά ίσα δικαιώματα. Ο φεμινισμός δεν είναι μια ιδεολογία του παρελθόντος, αλλά ένα ζωντανό κίνημα που συνεχίζει να διεκδικεί δικαιοσύνη, ελευθερία και σεβασμό για όλες τις γυναίκες.
Η Εξέλιξη του Φεμινισμού στην Ελλάδα και τον Κόσμο
Ο φεμινισμός έχει διανύσει μια μακρά πορεία, τόσο στην Ελλάδα όσο και στον υπόλοιπο κόσμο. Στις αρχές του 20ού αιώνα, τα κινήματα υπέρ των δικαιωμάτων των γυναικών επικεντρώθηκαν στο δικαίωμα ψήφου, το οποίο στην Ελλάδα κατακτήθηκε το 1952. Οι επόμενες δεκαετίες χαρακτηρίστηκαν από αγώνες για νομική και κοινωνική ισότητα, με σημαντικό σταθμό τη μεταρρύθμιση του οικογενειακού δικαίου τη δεκαετία του 1980, που εξάλειψε διατάξεις που υποβάθμιζαν τη θέση της γυναίκας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο, το φεμινιστικό κίνημα γνώρισε διαδοχικά κύματα. Το πρώτο κύμα επικεντρώθηκε στην ψήφο και τα πολιτικά δικαιώματα, το δεύτερο στη σεξουαλική απελευθέρωση και τα εργασιακά δικαιώματα, ενώ το τρίτο κύμα διεύρυνε τη φεμινιστική ατζέντα, συμπεριλαμβάνοντας θέματα όπως η διαθεματικότητα και τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ+ ατόμων. Σήμερα, το τέταρτο κύμα φεμινισμού δίνει έμφαση στην καταπολέμηση της έμφυλης βίας, στη διεκδίκηση ίσης εκπροσώπησης και στην αντιμετώπιση της κουλτούρας του βιασμού.
Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια το κίνημα έχει ενισχυθεί λόγω του ελληνικού #MeToo, το οποίο έφερε στο φως περιστατικά κακοποίησης και σεξουαλικής βίας, καθώς και λόγω της αύξησης των γυναικοκτονιών, που έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις και κινητοποιήσεις.
Γυναικοκτονίες: Ένα Σύγχρονο Έγκλημα με Πατριαρχικές Ρίζες
Η γυναικοκτονία, δηλαδή η δολοφονία μιας γυναίκας λόγω του φύλου της, αποτελεί μια από τις πιο ακραίες μορφές έμφυλης βίας. Στην Ελλάδα, τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των γυναικοκτονιών έχει αυξηθεί δραματικά. Οι περισσότερες από αυτές διαπράττονται από συντρόφους ή πρώην συντρόφους των θυμάτων, γεγονός που αποδεικνύει ότι η ενδοοικογενειακή βία είναι ένα σοβαρό και συστημικό πρόβλημα.
Παρά τις συνεχείς πιέσεις από φεμινιστικές οργανώσεις, η ελληνική νομοθεσία δεν αναγνωρίζει ακόμα τη γυναικοκτονία ως ξεχωριστό ποινικό αδίκημα. Συχνά, τέτοιες δολοφονίες παρουσιάζονται ως "εγκλήματα πάθους", υποβαθμίζοντας τη σημασία της πατριαρχίας ως βασικού παράγοντα που οδηγεί σε αυτά τα εγκλήματα. Σε διεθνές επίπεδο, χώρες όπως η Ισπανία έχουν προχωρήσει σε νομοθετικές ρυθμίσεις που αναγνωρίζουν τη γυναικοκτονία, προσφέροντας ένα μοντέλο που θα μπορούσε να ακολουθήσει και η Ελλάδα.
Η Απαγόρευση των Εκτρώσεων: Ένα Βήμα Πίσω για τα Δικαιώματα των Γυναικών
Ένα άλλο ζήτημα που έχει προκαλέσει σφοδρές αντιδράσεις τα τελευταία χρόνια είναι η προσπάθεια περιορισμού του δικαιώματος στην άμβλωση. Στις Ηνωμένες Πολιτείες, η απόφαση του Ανώτατου Δικαστηρίου το 2022 να ανατρέψει τη νομολογία *Roe v. Wade* οδήγησε στην απαγόρευση των αμβλώσεων σε πολλές πολιτείες, στερώντας από εκατομμύρια γυναίκες το δικαίωμα να αποφασίζουν για το σώμα τους.
Στην Ευρώπη, παρόμοιες εξελίξεις σημειώνονται σε χώρες όπως η Πολωνία, όπου οι αμβλώσεις επιτρέπονται μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι επικίνδυνες, παράνομες διαδικασίες.
Στην Ελλάδα, η άμβλωση είναι νόμιμη από το 1986, αλλά το δικαίωμα αυτό αμφισβητείται όλο και περισσότερο από συντηρητικές φωνές. Η δημόσια ρητορική εναντίον των εκτρώσεων έχει ενταθεί, με ομάδες που προωθούν "κινήματα υπέρ της ζωής" να οργανώνουν εκστρατείες που προσπαθούν να ενοχοποιήσουν τις γυναίκες που προβαίνουν σε αυτή την ιατρική πράξη. Η διατήρηση της ελεύθερης πρόσβασης στην άμβλωση αποτελεί βασικό ζήτημα του σύγχρονου φεμινισμού, καθώς συνδέεται άμεσα με το δικαίωμα των γυναικών να ελέγχουν το σώμα τους και τη ζωή τους.
Ο φεμινισμός σήμερα παραμένει αναγκαίος, καθώς τα δικαιώματα των γυναικών εξακολουθούν να απειλούνται. Στην Ελλάδα και παγκοσμίως, οι γυναικοκτονίες και η έμφυλη βία αναδεικνύουν τη συνεχιζόμενη πατριαρχική καταπίεση, ενώ οι περιορισμοί στις αμβλώσεις δείχνουν ότι ακόμα και θεμελιώδη δικαιώματα μπορούν να ανατραπούν.
Ο αγώνας για ισότητα δεν έχει τελειώσει. Η ενημέρωση, η αλλαγή νοοτροπίας και η πίεση για νομοθετικές μεταρρυθμίσεις είναι απαραίτητες για τη δημιουργία μιας κοινωνίας όπου οι γυναίκες θα έχουν πραγματικά ίσα δικαιώματα. Ο φεμινισμός δεν είναι μια ιδεολογία του παρελθόντος, αλλά ένα ζωντανό κίνημα που συνεχίζει να διεκδικεί δικαιοσύνη, ελευθερία και σεβασμό για όλες τις γυναίκες.
Βογιατζάκη Δέσποινα
Σχόλια
Δημοσίευση σχολίου